De eindbaas column over taalvandalisme <3

Bij de presentatie op 8 maart over de bevindingen van de rellen in Haren sprak Job Cohen de volgende legendarische woorden, op een toon alsof hij hoogstpersoonlijk het conflict in het Midden Oosten heeft opgelost: ‘ De reden om wel naar Project X in Haren te gaan was ‘ YOLO’ , You Only Live Once.’

Voor de lieve Sluswachter lezers, die de term toevallig gemist hebben de laatste tijd, een uitleg van het begrip YOLO:

YOLO (You only live once) kan gezien worden als een excuus om te doen wat je op dat moment eigenlijk helemaal niet mag doen. Een tegenhanger van YOLO, maar met een iets minder positieve lading, is YODO. YODO staat voor You Only Die Once.

Job Cohen deed even überhip. Nadat hij op een ‘ knoop-in-je-zakdoek toontje’  Facebook had uitgelegd, vermoorde hij een populaire term die onder jongeren te pas en te onpas wordt gebruikt.

Het gebruik van een nieuwe, in eerste instantie onbegrijpelijke term, spreuk of kreet – waar niemand op een gegeven moment meer zonder denkt te kunnen-  intrigeert mij al jarenlang mateloos. Ik ben er hypergevoelig voor en het valt me allemaal op. Om een ouderwets voorbeeld te noemen: de eerste 25 jaar van mijn leven kon iedereen uitstekend leven zonder het woord ‘ vet’ en  ‘chill’ . Het leven draaide gewoon door en iedereen was gelukkig en zo. Als je nu in de bus zit (gezien mijn milieuvriendelijke achtergrond reist uw stukjesschijver bij voorkeur zoveel mogelijk in het openbaar vervoer) en je vangt een gesprek op van twee of meerdere willekeurige studenten, is het altijd genieten. Het maakt niet uit van welke mannelijke en/of vrouwelijke studenten je het op vangt, want iedereen lult hetzelfde en in elke minuut vang je minstens 10 keer de term ‘ vet’  of ‘ chill’  op en meestal een combinatie van beide: ‘ vet chill’ .

Bijvoorbeeld: mededeling van student A. ‘ Straks lekker bij mijn ouders eten’ ; reactie studente B ‘Chill’. Mededeling van studente B: ‘ zo meteen ga ik mijn kerstboom opzetten’ ; reactie student A: ‘ Vet!’ en dat emmert maar een half uur inhoudsloos door, want dan is de bus er.  Zonder uitzondering. Onbegrijpelijk, zo niet origineel en het getuigt mijns inziens van weinig identiteit om alles maar zonder nadenken klakkeloos over te nemen.

Hoe komt zoiets de wereld in? Waarom gebruikt iedereen het? Uw stukjesschrijver heeft wat onderzoek gedaan naar de term Yolo. Een rapper uit Amerika, waar allemaal Amerikanen wonen heeft de term gebezigd in een rap. Daarna werd het overgenomen en vervolgens woekert de term vooral onder jongeren de hele wereld over. Iedereen gebruikt de term te pas en te onpas en iedereen lult elkaar na. Tot dat Job Cohen de term gebruikt, want dan is de term zo niet hip meer,  behalve in Bakkeveen! Wij roepen het nu ook, inclusief uw stukjesschrijver. ‘ Morgen om 06.40 gaat de wekker alweer, maar we blijven lekker toch tot 04.00 in de kroeg. Yolo!’.

Waar je voorheen een heel arsenaal scheldwoorden nodig had om iemand over te halen die zei niet op stap te gaan, is nu het woord ‘ Yolo!’ genoeg om iemand over te halen toch maar onverstandige dingen te doen, in dit geval bier innemen in een horecaetablissement.

Wat dat betreft doe ik een oproep aan Job Cohen om tijdens een suf  televisie-interview zoveel mogelijk te termen ‘ vet’  en ‘ chill’  te hanteren. Pak ze Job! Maak de Nederlandsche taal weer leefbaar en dragelijk. Dank u! En als meneer Job Cohen dan toch zo lekker bezig is, wil hij dan nog wat meer termen uitroeien, waar ik, om het ouderwets te zeggen ‘ strontverklontering’  van krijg?! De term ‘eindbaas’. Arghhhhh.  Als ik die term hoor krijg ik altijd, onwillekeurig, de neiging om een bushokje in elkaar te trappen, het maakt me ziedend, of ik krijg jeuk om plaatsen waar je in het openbaar beter niet uitgebreid aan kan krabben.

Korte uitleg: Vroeger zei je tegen iemand, laten we zeggen over  je favoriete voetballer aller tijden Marco van Basten: Wat is Marco van Basten fantastisch! Iets later: Hij is een fenomeen!, de tijd tikte door en later werd het: Wat is Marco van Basten een held!, we kwamen uit de pubertijd en toen werd het: Marco van Basten is koning! Op zich is die laatst e term al licht jeukopwekkend, maar altijd nog zoveel minder erger dan: ‘ Marco van Basten, wat een eindbaas is dat zeg’ . Arghhhhh.  Dit verzin ik niet, dit wordt echt gezegd. Onbegrijpelijk. De eerste keer dat ik het hoorde wist ik niet wat ik hoorde, ‘ hij is echt zo eindbaas’ , ik kan het niet vatten, het slaat nergens op, wekt agressie op. Nog een voorbeeldje? Ik haal dit zo van een populaire site af en ik heb geen idee wat er staat: ‘ Deze mannelijke man der thorlicious mannen bedwingt de slingshot als een eindbaas.’ Iemand? Een jaar geleden nog nooit van gehoord en nu bederft het de Nederlandse taal op een mensonterende manier. Taalvandalisme van de bovenste plank.

In mijn tijd, ten tijde van de MSX, konami soccer, de film van Ome Willem en de matrixprinter, was een eindbaas het volgende en dit was prima:

Een (eind)baas is in computerspellen een door kunstmatige intelligentie bestuurd personage dat meestal verslagen moet worden om een bepaald deel van het spel af te sluiten. Dit personage is in verhouding tot de andere tegenstanders uit het spel meestal relatief uitdagend en moeilijk te verslaan. Meestal dienen bazen om een level of episode af te sluiten, met helemaal aan het eind van het spel de allersterkste baas.

Maar hoe kan deze hier zo mooi gebruikte term de taal zo vervuilen. Wie is ermee begonnen? Kon je de term eindbaas niet vatten,  kijk eens naar onderstaande advertentie van een bedrijf wat uberpopulair en jeugdig wil doen en probeer je niet te irriteren:

Coolblue geeft deze maand een complete entertainment room weg ter waarde van bijna 10.000 euro. Iedereen met een Facebook-account kan aan deze Eindbaas Actie meedoen. Laat 2 vrienden de Coolblue Facebook-pagina ‘liken’ en je maakt kans op de Eindbaas Hoofdprijs .

Koekoek! Dit is toch niet te harden? Als ik dit doorlees krijg ik een zeer ernstige vorm van zakverschilvering en een onbedwingbare drang om bij dit bedrijf de ruiten in te gooien. Wie gaan er allemaal mee? Yolo!

The Voice is nu op stoom. Vette flow weet je. Een jaar geleden zat opeens op Facebook  iedereen van de ene op de andere dag in een ‘ modus’. Er stond dan: ‘ Vnvnd lkkr in de chillmodus met een vinootje on the side filmpje kijken op de bank’ of ‘ In de schoolmodus’ . Persoonlijk zat ik altijd elke avond ‘ met- de- hand – in-de -broek modus  in mijn chillbroek vet lekker bier te buizen op de bank’. Toen het woord modus in opkomst was heb ik 812 keer overwogen mijn facebook account te wissen. Ik kon er niet tegen. En wat denkt u? Tegenwoordig zit er niemand meer in een modus. Fucking nice he? Awesome dude! Duhhh. Whatever. Bonus. Vet beter. De modus modus is overgewaaid en iedereen gaat maar weer verder of er niks aan de hand is. Als u als oudere Sluswachter lezer van deze column tot nu toe helemaal niks begrepen heb: WEES BLIJ! En stop met lezen.

Daarna was iedereen opeens de hele tijd ‘ als een malle’ . Dan las je of hoorde je: Straks weer fitnessen  als een malle of: erg druk gehad, straks slapen  als een malle . Nadat ik deze kreet 400 maal heb gehoord of gelezen heb ik ook zes laptops aan puin geslagen.

Vroeger werd er wijn gedronken, tegenwoordig een vinootje. Ik dacht eerst dat vino de homofiele broer van pino was of een kazaachstaanse wielrenner, maar na wat onderzoekswerk kwam ik er achter dat het een populair synoniem voor wijn was. Als ik de term vino hoor heb ik geen rode wijn nodig om te kotsen. Vroeger was iets vreemd. Daarna werd het strange en nu is het awkward. Ik moet er erg aan wennen.

En nu? De laatste tijd kom ik achter elke zin dit tegen: <3   . Ik dacht eerst dat het een katapult was. Wat moet er achter elke zin een katapult? Dan las je: ‘ vandaag mijn konijnen verzorgd <3’ . Of gewoon een foto van mensen en als enige begeleidende tekst: ‘ <3’ . Ik moest weten was, ik kon er niet van slapen. Na intensief onderzoek kwam ik er achter dat  <3 een hartje moest verbeelden. Dus opeens hield iedereen opeens van alles, konijnen bijvoorbeeld. Ik kan niet wachten totdat dit weer over is gewaaid, maar ik vrees dat we dan gewoon weer wat nieuws krijgen.

Maar als u het wilt kunt u ook zorgen voor een revolutie in in ieder geval het lokale vocabulaire. Gebruik een woord gewoon heel vaak en als het ook maar enige potentie heeft wordt het wijdverbreid overgenomen. Zo ving ik ergens het woord ‘Superdoei’ op bij wijze van speelse groet. Dit vond ik zo’n lief, gek vrolijk woordje dat ik het overal ging gebruiken. Later(s) is zooooooo 2009 dus als ik weg ging bij 1 van mijn matties, riep ik: ‘ Superdoei!’  Als ik toevallig net een keer aan de bar zat in de brink en er gingen een paar bejaarden weg: ‘ Superdoei!’  Het is zo onschuldig en lief, dus het levert altijd een warme glimlach op. Als ik op mijn werk van de afdeling moet: ‘ Superdoei!’  Dit heb ik al met al zo’n 900 keer gedaan en het werkt! Heel veel mensen roepen nu bij wijze van speelse groet: Superdoei! Stoer he?

Gaat het nog wel meneer de Voice? Jaaaaaaa. Vet lekker. Het schrijven van deze column heeft zeer therapeutisch gewerkt en ik kan er weer tegenaan. Deze zeer bejaarde jongere kan het misschien ook allemaal niet meer bijhouden. Wanhopig probeer ik met wat kinderachtige shirtjes en dito gedrag nog jong over te komen. Als de nood echt aan de man is, smeer ik zelfs mijn grijze haartjes in met kleurcode 7/01. Maar deze taalvandalisme gaat me te ver. Maar speciaal voor u hou ik het toch in de gaten.

Denk na over wat je zegt en tot volgende maand, wellicht over hetzelfde onderwerp!

Superdoei. Check je later!  the Voice of Bakkeveen

No tags